Hikmet Elitas
Emeklilikte yas magdurlari, bugüne kadar yaptiklari eylemlerle hak aramakta, seslerini duyurmaya çalismaktadir. 30 Mayista Kayseri’de açlik grevi baslatan Hasan Saglam adli emeklilikte yas magduru vatandasimiz, Çalisma Bakaninin kendisini aradigini ve kendisine verilen söz nedeniyle 1 Haziran günü eylemi sonlandirdigini açiklamistir. Ayrica, kendisine “Çocuklarin okumada sorun çekiyorsa destek olalim.” diyen Çalisma Bakanina “Sen niye okutuyorsun benim çocuklarimi, sen benim emeklilik hakkimi ver, ben çocugumu kendim okutayim.” diye cevap verdigini söylemistir. Dolayisiyla, onurlu bir davranis sergileyerek hakkini aramistir ancak kendisine verilen sözlerin yerine getirilmemesi üzerine, maalesef, Hasan Saglam kardesimizin açlik grevine yeniden basladigi bilgileri gelmistir. Insallah, bu görüsmelerimizden çikacak sonuç, emeklilikte yasa takilanlarin sorunlarinin çözümü yolunda bir adim atilmasina ve bu açlik grevinin sona erdirilmesine vesile olur.
Ise basladiklari tarihte, yürürlükte olan mevzuata göre emeklilik için gerekli prim ödeme gün sayisi ve sigortalilik süresini tamamladiklari hâlde, bir baska ifadeyle, emekli olma hakkini elde ettikleri hâlde sonradan yas sartina tabi tutulmalari, bir çok vatandasimizi magdur etmistir. Yasa takilan emekli adaylari, ise basladiklari tarihte, erkekler için yirmi bes yil, kadinlar için yirmi yil hizmet ile emekli olacagi hayali ile çalismislar, planlarini, geleceklerini, buna göre dizayn etmislerdir. Ancak, aslinda ülke ve gelecek nesiller için sosyal güvenlik reformu gerekli olmakla birlikte, geçmis yillarin yanlis uygulamalarinin faturasi, sayilari 5 milyonu asan, emeklilikte yasa takilan vatandaslarimiza çikmistir.
Esasen, geçmiste yapilanlara takilip kalmamak gerekmemektedir, buradan bir yere varmayiz. Geçmiste yapilan düzenlemeleri, o günün sartlarinda degerlendirmek gerekir. Eger, geçmiste bir iktidarin yaptigi yanlis ise, bu yanlisi bile bile bugüne kadar düzeltmemis olmak da ayni derecede yanlistir. O nedenle, önümüze bakmali ve yasanan magduriyeti giderebilmenin yolunu bulmaliyiz. Bu itibarla, emeklilikte yasi bekleyen vatandaslarimizin yasadigi magduriyetleri giderecek bir düzenleme mutlaka yapilmalidir.
Emeklilikte yasa takilanlarin yasadigi magduriyetin giderilmesi ve sorunlarina çözüm getirilmesi için önergemize destek vermenizi bekliyoruz.
Ise girdigi tarihte tabi oldugu mevzuata göre emeklilik için gereken sigortalilik süresi ve prim ödeme gün sayilarini tamamlayan vatandaslarimiza emekli ayligi baglanmadigi gibi, bir de saglik sigortasi primi ödemekle karsi karsiya kalmislardir. Kanunla aranan prim gün sayisini dolduran, dolayisiyla yillarca gerekli primleri ödemis olan vatandaslarimizin emeklilik yas haddinin dolmasini bekledigi dönemde, genel saglik sigortasi primini ödemedigi ileri sürülerek saglik yardimindan yararlandirilmamasi bir baska haksizliktir.
AKP Hükûmeti, emeklilikte yasa takilanlarin sorunlarini görmezden gelmekte, dertlerini bilmemekte, hâllerinden anlamamaktadir.
Emeklilikte yasa takilanlarin kimisine bes sene, kimisine yedi sene, kimisine on sene yas vurmus ve bu insanlari yasi nedeniyle kimse ise almiyor. Maddi sorunlarindan dolayi çocuklarini okutamiyor, ailesinin geçimini saglayamiyor.
Çalisma Bakani, emeklilikte yasa takilanlarin yasadigi magduriyeti kabul etmektedir ancak “Haklisiniz ama alacaginiz yok.” anlamina gelen bir politika yürütmektedir. Çalisma Bakani bir nalina bir mihina vurmaktadir. Bir taraftan “Bizim gündemimizde mali dengeleri bozacak bir düzenleme kesinlikle yok ve sosyal güvenlikle ilgili de olmaz.” derken, diger taraftan da “‘Acaba bir çikis yolu olabilir mi? Burada bahse konu magduriyetlerin giderilmesiyle ilgili bir çalisma yapilabilir mi?’ gibi bize gelen teklifler üzerinde biz çalisiyoruz.” diyerek umut vermektedir. Bu konuda kismi de olsa magduriyeti giderecek bir düzenlemenin mutlaka mali sonucu olur ve mali dengelere etkisi olacaktir. Dolayisiyla, eger bir çalisma varsa “Bu konu gündemimizde yok.” demek çeliskidir. Gündeminde olmayan bir konuda çikis yolu olur mu? Çalisma Bakani net konusmalidir, Hükûmet net konusmalidir, insanlarimiza sürekli umut vererek aldatma yolunu terk etmelidir, seçim hesaplarini bir kenara birakmalidir. “Zaten yirmi bes yili askin prim yatirmisiz, sagliktan yararlanamiyoruz, yasimizdan dolayi da is de vermiyorlar; makarna, kömür de alamiyoruz.” diyen emeklilikte yas magdurlari “Seçim yatirimi yapmasinlar, zaten bu derece vatandasla alay edenlere oy verilmez.” diyorlar.
Emeklilikte yasi bekleyen vatandaslarimiz yillardir hakkini aramakta Türkiye Büyük Millet Meclisinden çözüm beklemekte, bu magduriyetlerinin giderilmesini saglayacak düzenleme yapilmasini istemektedir.
Anayasa’mizin 60’nci maddesinde “Herkes sosyal güvenlik hakkina sahiptir. Devlet, bu güvenligi saglayacak gerekli tedbirleri alir ve teskilati kurar.” hükümleri yer almaktadir. Ülkemizde anayasal güvence altina alinan sosyal güvenlik hakki ve bu güvenligin saglanmasina yönelik uygulamalar yillar itibariyla irdelendiginde esitlik ve adalet ilkesinin gerektigi sekilde tesis edilmedigi görülmektedir. Sosyal güvenlik politikalarinin en önemli amaçlarindan birisi, insanlar arasinda olusturdugu güvenlik aglari ile toplumsal esitsizlikle mücadeleyi desteklemektir. Bu anlamda, devlet, tüm bireyler için esit hak ve yükümlülükler içeren bir sosyal güvenlik sistemi kurgulamakla yükümlüdür. Uygulamada karsilasilan sorunlara çözüm üretilirken de temel bakis açisinin sosyal güvenlik hakkindan yararlanmayi kolaylastirici ve hak yoksunluklarini asgariye indirgeyici bir bakis açisi olma zorunlulugu vardir.
Emeklilikte yasa takilanlarin yasadigi magduriyetin giderilmesi ve sorunlarina çözüm getirilmesi için önergemize destek vermenizi bekliyoruz.