Elektrik, dolayisiyla buzdolabi olmadigi için günlük tüketim sart. "Kirkim" yani keçinin tüyleri Temmuzdan sonra yolunuyor. Böylece kislak için gereken çadirin da killari elde ediliyor. Temmuz-Agustos aylarinda oglaklar satiliyor. Satis çok önemli çünkü yil boyunca Yörüklerin elindeki tek kaynak bu para. Eylül basi gibi "konalga" denilen noktalarda mola vererek kislaga dogru yola çikiyorlar.
YARAYA SOGAN VE REÇINE
Inis çikistan daha uzun; 3-3.5 ay sürebiliyor. 5 yil öncesine kadar biri ölünce kervana en yakin mezarliga defnediliyordu. Artik telefonla yetkililere bildiriliyor. Yörük olmanin en büyük nimeti sanirim doganin alfabesini çözmüs olmak. Yörükler aylarca hekim yüzü görmedikleri için ilaçlarini kendileri hazirliyor. Dallarin, otlarin arasinda birlikte gezindigimiz Sarikeçililer Dernegi'nin kurucusu Musa Gök, basliyor otlarin sirlarini anlatmaya: "Karin agrisina en iyi kekik ve koyun otu gelir. Sariliga karsi ayrik otu kökünü kaynak suda dinlendirip için. Çam kozalagi astima, bronsite, soguk alginligina birebirdir. Ishale karsi boz armut kurusu yedirilir. Zeytin dali veya yaban mersinini kaynatip içersen seker hastaligina iyi gelir. Kirik oldu mu da üzerine bal süreriz. 'Tatli aciyi alir derdi' atalarimiz. Yara varsa önce sogani iyi pisireceksin. Ardindan içine sabun konup yaranin üzerine sarilacaksin. Sabun orayi yumusatir. Yara açiksa pismis sogan içine konur. Çamin çirasindan püse (reçine) çikar, bu da yaralari iyilestirir."
AILE PLANLAMASI YOK
Göçebe hayat, yörüklerin hastaliklarini da belirliyor. Gebelik ve asi takip edilmiyor. Aile planlamasi da yok, çünkü genis aile sart. Güneste fazla kaldiklari için cilt kanseri ve katarakt tehlikeleri fazla. Akdeniz anemisi de takip edilmedigi için yayginlasabiliyor. Son yillarda yörükler dogumu planlayarak ilerliyor ve önlemlerini aliyor. Çogununsa SGK'si yok.
RÜSVETIN MAKBUZU YOK
Hangi yörükle konussam, "Bizi mahveden 'kara parayi' da yaz" dedi. Aslinda hemen hemen herkes yörüklerden alinan bu paranin farkinda. Son yillarda konaklama yerleri azalan yörükler genellikle köylere yakin yerlerde çadir kuruyor. Köy muhtarina "katkida" bulunmak zorunlu hale gelmis. Fiyat ise muhtarin inisiyatifine bagli. Yörüklerden yogurt, süt, keçi de istenebiliyor. Verilmezse çadirlari kundaklamayla tehdit eden köylüler de yok degil. Musa Gök oglunun henüz 15 yasindayken keçi otlattigini ihbar edenler yüzünden 2 bin 500 lira para cezasi ödediginden dert yaniyor: "Cezalar bizi mahvetti. Hakiki Sarikeçili bir aile 10 yil önce 10 çadirla göçerdi. Artik birkaç çadira düstük. 250-300 keçim var. Ama artik göçerlik zor. Tadi tuzu kalmadi."
Kaynak: Sabah
