Eski tesvik yasasinin son uygulamasi olan 'istihdam destegi' 31 Aralik 2012'de sona erecek. 49 kentte uygulanan yasanin sona ermesi Türkiye çapinda 31 bin isletmeyi etkiliyor.
Bu isletmelerde destekle istihdam edilen 770 bine yakin kisinin ilk etapta 400 bininin issiz kalacagi, ardindan karsiz kalan isletmelerin ayakta kalamayacagi iddia ediliyor. Tesvikin 3 veya 5 yil uzatilmasini talep eden Anadolu sanayicisi, bakanlarin kapisini çalmaya hazirlaniyor.
Ekonomi Bakani Zafer Çaglayan ve Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakani Nihat Ergün'e mektup yollayan bazi sanayiciler bakanlarla yüzyüze görüsmek için çalisma baslatti. Sanayiciler ayrica AK Parti Genel Baskan Danismani Akif Gülle, TOBB Baskani Rifat Hisarciklioglu ve OSBÜK Baskani Nurettin Özdebir'e de hazirladiklari yazilari taktim ettiler.
Kamuoyunda 5084 olarak bilinen yasa 2004 yilinda 36 kentte uygulanmis daha sonra 13 kentin girisimiyle genisletilerek, sanayi bakimindan geri kalmis 49 ilde uygulanir hale gelmisti. Tesvik Kahramanmaras, Adiyaman, Usak ve Düzce gibi 'hizla sanayilesen yildiz kentler' de insa etmisti.
Enerji tesviki, vergi indirimi ve SSK prim destegi saglayan bu yasa daha sonra yapilan degisiklerle vergi indirimi ve enerji destegi kesilerek 5615 Sayili Kanun olarak 31 Aralik 2012'ye kadar sadece istihdam tesviki olarak uzatilmisti. Üç destekten 2'sinin kesilmesine ragmen geçen iki yildan sonra en son hazirlanan 30 Mart 2012 verilerine göre 31 bin 115 isletmede 766 bin 672 kisi kanun kapsaminda istihdam ediliyor.
Bu istihdamin 142 bin 401 kisilik kismini ise kadin isgücü olusturuyor. Kanun kapsimi genisletildiginde çalisan sayisini 10'a tamamlayan isletmelere destek verilmisti. Anadolu'daki pek çok isletme bu baraji asmak istin istihdamini artirdi. Is dünyasinin simdiki korkusu issizligin bu destegin geri çekilmesiyle artacagi yönünde.
Bir isçinin devlete SGK maliyeti 200 TL
Asgari ücretli bir isçinin SGK primlerinin toplami 360 lira. Eski tesvik yasasi sayesinde bunun 200 lirasini devlet, 160 lirasini isveren üstleniyordu. Yani asgari ücretli bir isçinin SGK primlerini devlet ve isveren neredeyse yari yariya paylasiyordu. Ancak yeni dönemde isverenin cebinden aylik 360 lira çikacak. Bunun da istihdam üzerindeki olumlu havayi dagitacagi düsünülüyor.
"Küçük isletmeler motivasyon kaybedecek"
Konuyla ilgili ayrintili bir rapor hazirlayan Trabzonlu sanayici Aydin Gündogdu, 770 bine ulasan çalisan sayisindan ilk etapta 400 bininin issiz kalacagini öngörüyor. Gündogdu, özellikle tekstil, mobilya gibi emek yogun sektörlerin basvurdugu bu tesvikin bitmesiyle devletin çok agir bir issizlik maasi ve saglik harcamalari ile karsi karsiya kalacagini söylüyor.
Gündogdu, "Bu durum ülkemizdeki issizlik yönünden iyi gidisi menfi olarak etkileyecek ve oranlarin artmasina neden olacak. Kanun kapsaminda çalisan kadin sayisi 142 bin 401 kisidir.
Çalisan bu kadinlar basta Dogu ve Güneydogu Anadolu'da çalisma hayatina katildilar. Çalisma hayatina katilmasina çok sicak bakilmayan kadinlarimizin evlerine dönmesi de geriye dogru atilmis bir adim olacaktir. Küçük bir destekle devletinin yaninda gören Anadolu'nun ücra köselerindeki ufak isletmeler moral motivasyon kaybina ugrayacak, kanun sayesinde bir araya gelmis olan 31 bini askin isletmenin çogu ya kapanacak ya da ikiye bölünecek.
Önerimiz uygulanmakta olan 5084'ün son desteginin yilsonu itibariyle 5 yil daha uzatilarak devam etmesi yönündedir" açiklamalarini yapiyor.
Kaynak: Dünya gazetesi
