Maliye Bakani Mehmet Simsek, "Ocak-Eylül 2012 dönemi Merkezi Yönetim Bütçe Uygulama Sonuçlari", "2012 Yil Sonu Bütçe Gerçeklesme Tahmini" ve "2013 Yili Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Tasarisi" konularina iliskin basin toplantisi düzenledi.
Simsek, 2013 yilinda kamuya öngördükleri toplam personel sayinin 79 bin kisi oldugunu, bunun 14 bininin üniversitelere, digerlerinin Saglik, Içisleri, Adalet ve Milli Egitim bakanliklarina yapilacak atamalardan olusacagini bildirdi.
Simsek, burada yaptigi konusmada, dünya ekonomisine iliskin belirsizliklerin devam ettigini, krizin üzerinden 5 yil geçmesine ragmen dünya ekonomisinin, potansiyel büyüme trendinin çok altinda bir performans gösterdigini söyledi.
Simsek, Avro Bölgesi’ndeki krizin küresel büyümeyi asagiya dogru çektigini, Türkiye ekonomisine yansimalarinin da olumsuz oldugunu ifade etti.
Orta Vadeli Program’in (OVP) açiklandigini, geçen yil bütçe hazirlanirken yüzde 4’lük bir büyüme öngördüklerini hatirlatan Simsek, AB’deki krizin derinlesmesi, Türkiye’nin AB’ye ihracatindaki düsüs, bölgedeki gelismelerin tüketim ve yatirimlara yansimasi ve yumusak inisi basarmak için alinan tedbirlerin büyüme kompozisyonunu, rakamsal olarak büyüme tahminini etkiledigini vurguladi.
Büyüme tahminini yüzde 4’ten yüzde 3,2’ye revize ettiklerini animsatan Simsek, büyüme kompozisyonuna bakildiginda net ihracat kaynakli oldugunu bildirdi.
Simsek, yüzde 3,2’lik büyüme oranini küçümsememek gerektigini belirterek, bölgedeki gelismekte olan ülkelerin ortalama büyüme oraninin yüzde 2’ler civarinda olduguna isaret etti.
"Bölgedeki kargasayi, AB’deki derin krizi dikkate alirsaniz, aslinda Türkiye’nin performansi makul düzeyde görülebilir" diyen Simsek, sert bir inis yasanmadan, alinan tedbirlerle büyümeyi ve cari açigi makul seviyelere çekme çabasinin önemli ölçüde basarili oldugunu kaydetti.
Bakan Simsek, cari açigin geçen yil Ekim ayinda 79 milyar dolar seviyesine çiktigini, su an 59 milyar dolar seviyesine indigini belirterek, Türkiye’nin brüt enerji ithalatinin 58,8 milyar dolar oldugunu, enerji ithalati çikarildiginda neredeyse ithalatin sifirlandigini, net enerji ithalati dikkate alindiginda ise cari açigin 7 milyar dolar civarinda hesaplandigini ifade etti.
Geçen yil petrol fiyatlarinin 110 dolar civarinda oldugunu, yilin basindan bu yana 112 dolari buldugunu belirten Simsek, "Enerji fiyatlarinin yukari dogru bir seyir içinde olmasi bizim performansimizi olumsuz etkilese de cari açik anlaminda hedeflerimizden daha iyi noktadayiz" dedi.
Simsek, enflasyonun alinan tedbirlerle geçen yila göre önemli bir düsüs yasayacagini belirterek, her ne kadar hedeften uzak olsa da yil sonu için yüzde 7,4’lük öngörünün geçen yila göre önemli bir düsüse isaret ettigini vurguladi.
Bütçe açiginda bir sapma oldugunu, buna ragmen kamu borç stokunun milli gelire oraninin geçen yilki yaklasik yüzde 39 seviyesinden, bu yil yaklasik yüzde 36,5’e inmesini öngördüklerini anlatan Simsek, "Maastricht kriterindeki genel devlet açigi yüzde 3, Türkiye’de bu sene bu sapmaya ragmen açik yüzde 1,6. Türkiye’nin brüt kamu borç stokunun milli gelire orani, Maastricht kriterleri olan yüzde 60’in 24 puan altindadir" dedi.
-"Ocak-Eylül döneminde bütçe açigini 14,4 milyar lira olarak görüyoruz"-
Bakan Simsek, dünya ve Türkiye ekonomisiyle ilgili yaptigi genel degerlendirmenin ardindan bu yilin 9 ayina iliskin bütçe uygulama sonuçlarini açikladi.
Ocak-Eylül döneminde bütçe açigini 14,4 milyar lira olarak gördüklerini ifade eden Simsek, faiz disi fazlanin ise 25,2 milyar lira oldugunu söyledi.
Simsek, geçen yil ilk 9 ayda bütçenin 234 milyon lira fazla verdigini, faiz disi fazlanin da 35 milyar lira oldugunu hatirlatarak, "Çok açik bir sekilde bu sene geçen seneye göre bütçe performansinda kötülesme söz konusu, hedeflerden sapma söz konusu" dedi.
Bu durumun birçok sebebi oldugunu ifade eden Simsek, bazi harcama kalemlerinde öngörülemeyen veya kontrol edilemeyen artislarin bas rolü oynadigini kaydetti.
Simsek, gelirlerde beklenenin altinda bir performans olsa da yil sonunu, gelir anlaminda bütçe hedeflerine paralel bir noktada bitireceklerini belirterek, söyle konustu:
"Bütçe giderleri ilk 9 ayda geçen senenin ayni dönemine göre yüzde 16,8 oraninda artarak 258 milyar liraya çikmis, bütçe gelirleri yüzde 10,2 oraninda artarak 243,7 milyar lira olarak gerçeklesmistir. Bütçe giderlerine baktigimizda Ocak-Eylül döneminde faiz hariç harcamalar bir önceki yilin ayni dönemine göre yüzde 17,4 oraninda artarak 218,5 milyar liraya çikmis, faiz harcamalariysa yüzde 13,7 oraninda artarak 39,5 milyar lira olmustur.
Bütçe gelirlerine baktigimizda ilk 9 aylik dönemde geçen senenin ayni dönemine oranla gelirlerin sadece yüzde 7,2 oraninda arttigini görüyoruz. Bu enflasyonun altinda bir vergi gelir artis oranidir. Bunun da sebepleri açik aslinda. Ilk 9 ayda ÖTV gelirlerindeki yillik artis yüzde 7,5, dahilde alinan KDV yüzde 2,7 artmistir. Ithalde alinan KDV ise gelir olarak bir önceki senenin ayni dönemine göre yüzde 1,9 azaldi. Esas itibariyle Türkiye ekonomisindeki iç talebin zayif olmasiyla dogrudan dogruya iliskilidir. Yumusak inis süreciyle iliskilidir. Büyümenin kompozisyonuyla iliskilidir. Bu aslinda, bu düzeyde öngörmedigimiz bir husustur. Geçen sene Türkiye agirlikli olarak iç talep ekseninde büyüyordu, bu sene ise net ihracat."
BÜTÇE ÖNGÖRÜLERI
Maliye Bakani Simsek, 2012 yili bütçe gelirlerini 362,7 milyar lira, bütçe açigini ise 33,5 milyar lira olarak öngördüklerini söyledi. Bakan Simsek, faiz disi fazlanin da 15,5 milyar lira olarak gerçeklesecegini tahmin ettiklerini bildirdi.
Simsek, 2013 yili bütçe gelirlerinin ise 371 milyar lira, bütçe giderlerinin 404 milyar lira, faiz hariç giderlerin 351 milyar lira, faiz disi fazlanin 19,1 milyar lira olarak öngörüldügünü açikladi.
Bakan Simsek, GSYH’nin 2013 yilinda 1 trilyon 571 milyar lira, büyüme oraninin yüzde 4, yil sonu TÜFE’nin yüzde 5,3, ihracatin 158 milyar dolar, ithalatin ise 253 milyar dolar olarak tahmin edildigini bildirdi.
2013 yilinda vergi gelirleri ise 318 milyar lira olarak öngörülüyor.
BÜTÇE AÇIGI
Bakan Simsek, ilk 9 ayda bütçe açigini 14,4 milyar lira, faiz disi fazlanin ise 25,2 milyar lira oldugunu bildirdi.
EN BÜYÜK PAY EGITIME...
2013 yili bütçesinin millete hizmet bütçesi oldugunu belirteN Maliye Bakani Simsek, "Önümüzdeki yil en büyük payi egitime ayiriyoruz. 2013 yilinda egitime 68,1 milyar liralik kaynak ayiracagiz" dedi.
'EMEKLILERI EZDIRMEYECEGIZ'
Simsek, 2013 yilinda da çalisanlari, emeklileri, asgari ücretlileri enflasyona ezdirmeyeceklerini belirterek, "Fakirimizi de unutmadik. Sosyal hizmetler ve yardimlar bütçesini 17,2 milyar lira olarak öngörüyoruz" dedi.
SURIYELI MÜLTECILERE 400 MILYON LIRA
Bakan Simsek, Suriyeli mülteciler için su ana kadar bütçeden 400 milyon lira kaynak aktardiklarini, fakat belediyelerin ve devletin genel harcamalarinin muhtemelen bundan fazla oldugunu söyledi.