Kamil Özdag Fen Fakültesi Fizik Bölümü Ögretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mehmet Emin Korkmaz, Ars. Gör. Osman Agar ve Mihriban Sahin tarafindan yürütülerek KMÜ Bilimsel Arastirma Projeleri Komisyonunca desteklenen arastirmayla Karaman’in su kaynaklarindaki radyoaktif özellikler incelendi.
OTUZ FARKLI SU ÖRNEGI INCELENDI
Proje ile Karaman il merkezi ve ilçelerindeki içme sulari (musluk ve kaynak sulari) ile nehir ve baraj göllerinden alinan toplam otuz su örnegi üzerinde inceleme yapildi. Kamil Özdag Fen Fakültesi Toplam Alfa Beta Radyoaktivite Ölçüm Laboratuarinda gerçeklestirilen analizlerle su numunelerindeki toplam alfa ve beta radyoaktivite seviyeleri ‘Alfa Beta Ölçüm Sistemi’ kullanilarak belirlendi. Dünya Saglik Örgütü tarafindan içme sularinda tavsiye edilen toplam alfa ve toplam beta aktivitesi degerlerine göre, alinan su örneklerinde yapilan inceleme sonucunda tüm örneklerin toplam beta aktivitesinin referans degerlerinden düsük oldugu, toplam alfa aktivitelerinin ise referans degerlerinden biraz yüksek oldugu tespit edildi. Ancak hem beta hem alfa degerlerinin Dünya Saglik Örgütü tarafindan belirlenen limit degerlerinden de önemli miktarda düsük oldugu gözlendi. Arastirma sonuçlarina göre halkin en fazla alabilecegi yillik etkin dozun da Dünya Saglik Örgütünün açikladigi referans degerlerinden düsük oldugu görüldü. Arastirmada ayrica Karaman’daki su kaynaklarinin nötral ve zayif alkali içerige sahip, pH degerlerinin ise 7.1 ile 9.1 arasinda oldugu belirlendi.
"KARAMAN SULARI TOPLAM ALFA VE BETA RADYOAKTIVITESI AÇISINDAN GÜVENLI"
Karaman’daki sularin toplam alfa ve beta radyoaktivitesi açisindan güvenli oldugunu söyleyen Proje Yürütücüsü Yrd. Doç. Dr. Mehmet Emin Korkmaz, “Çalisma bölgesinde elde edilen sonuçlara göre yetiskinler, çocuklar ve bebeklerin içme sularindan aldigi yaklasik yillik etkin dozlar Dünya Saglik Örgütünün belirledigi içme suyu referans degerinin altindadir. Bundan dolayi da Karaman’daki su kaynaklari, radyoaktif kirlilik konsantrasyonlarini azaltma islemi uygulanmaksizin içme suyu olarak kullanilabilir” dedi.
BÖLGENIN RADYOLOJIK HARITASI
Böyle bir çalismanin ilk defa bu kadar kapsamli ve literatüre geçecek sekilde yapildigini dile getiren Yrd. Doç. Dr. Korkmaz, Karaman bölgesindeki su örneklerinden elde edilen toplam alfa ve beta aktivite konsantrasyon verilerinin gelecekte kullanilabilecek bir radyoaktivite veritabanina katkida bulunacagini ifade etti. Dünyanin sahip oldugu tüm su kaynaklarinda insan sagligi ve çevrenin korunmasi için detayli incelemeler yapildigini hatirlatan Yrd. Doç. Dr. Mehmet Emin Korkmaz, “Arastirma, Türkiye’deki içme sularinin toplam alfa ve toplam beta degerlerin bilinmesi adina önemli katkilar saglamistir. Yapilan bu çalismadan elde edilen verilerle gelecekte yapilacak arastirmalar karsilastirilabilir ve ayni zamanda bölgenin radyolojik haritasinin çikarilmasinda da bu bilgilerden yararlanilabilir” seklinde konustu.
Yrd. Doç. Dr. Korkmaz, ayrica Türkiye’nin basina gelebilecek herhangi bir nükleer kaza sonucunda su kaynaklarinin kirlenmesinin boyutunun, elde edilen bu verilerle karsilastirilarak degerlendirilebilecegini ifade etti. Yrd. Doç. Dr. Mehmet Emin Korkmaz, daha önce de “Karaman Ilinin Merkezinden Alinan Toprak Örneklerinde Dogal Gamma Kaynaklarinin Incelenmesi” konulu bir arastirma gerçeklestirmisti.