“Dilde, fikirde, iste birlik”
Etkinlik Istiklal Marsi’nin okunmasi ve saygi durusu ile basladi. Ardindan KMÜ Türk Dünyasi Arastirma Ögrenci Toplulugu Baskani Cengiz Baki bir konusma yapti. Baki, Ismail Gaspirali’nin “Dilde, fikirde, iste birlik” sözünü düstur edindiklerini ifade ederek “Azerbaycan ile geçmisimiz bir, bugünümüz bir ve gelecegimiz birdir.” dedi. Baki, Azerbaycan halkinin acisinin Türk milletinin acisi ve mutlulugunun da Türk milletinin mutlulugu oldugunu vurguladi.
“Azerbaycan Türkistan’in kapisi, Türk dünyasinin gözbebegidir”
Topluluk Danismani Ögretim Görevlisi Mestan Karabacak ise geçmiste Azerbaycan’in bagimsizlik hareketini desteklemek amaciyla yaptiklari çalismalari anlatti. Ögr. Gör. Karabacak, Rus ordusu Azerbaycan’in baskenti Bakü’yü isgal ederek halki öldürdügünde tüm Türkiye’nin ayaga kalktigini belirtti. Kendilerinin de o zaman Karaman’da bir miting düzenlediklerini söyleyen Karabacak, “1991’de Ebulfez Elçibey’in önderliginde Azatlik Meydani cosup kaynarken biz de yerimizde duramiyorduk.” dedi. Ögr. Gör. Karabacak, “Azerbaycan Türkistan’in kapisi, Türk dünyasinin gözbebegidir. Azerbaycan bizim için azizdir, degerlidir, önemlidir.” seklinde konusmasina son verdi.
Programda KMÜ ögrencilerinin ‘Turan’ ve ‘Evvel Ahir Dünya Türk’ün Olacak’ adli siirleri seslendirmelerinin ardindan, Prof. Dr. Hanim Halilova konusmasini yapmak üzere kürsüye geldi.
“Türkiye Cumhuriyeti kurulmasaydi biz Türk oldugumuzu bilemezdik”
Prof. Dr. Hanim Halilova “Sovyetlerle mücadele etmis bir Türk kadini olarak Mustafa Kemal’in önünde bas egerim. O Türkiye Cumhuriyetini kurmasaydi yetmis yil Sovyet hükmünde olan bizler kimligimizi bilemezdik. Türkçe konusmamizi, Türk isimleri almamizi, Türkler ile konusmamizi yasakladilar.” seklinde konustu.
“Elçibey’in vasiyetini gerçeklestirdim”
Prof. Dr. Halilova, kendisinin 70’li yillarda Elçibey ile birlikte mücadeleye basladigini ifade ederek Azerbaycan’da Kadin Haklari Müdafai Hukuk Cemiyetini kurdugunu söyledi.
Ebulfez Elçibey’in vasiyetini gerçeklestirdigini dile getiren Prof. Dr. Halilova, “Bana, biz savasiyoruz ama yazmiyoruz. Senden ricam, mücadelemizi yazman, dedi. Bunun üzerine ‘Elçibey ile Bagimsizliga Giden Yol’ kitabimi kaleme aldim. Elçibey bana düsmanin ilmini almaliyiz, dedi. Ben de sadece Rusya’da olan Elementlerin Mikrobiyal Dünyasi Anabilim Dalini Ankara Üniversitesinde açtim. Dünyada üç güçlü ar-ge var: Ingiliz Ar-Ge’si, Alman Ar-Ge’si ve en güçlüsü de Japon Ar-Ge’si. Neden Türk Ar-Ge’si de olmasin.” dedi.
“Rus askerleri gögsüme silah dayadiginda tek düsüncem Türkiye’ydi”
Prof. Dr. Hanim Halilova “1988’de Meydan harekâtinda o zamanki adi Lenin Meydani olan yerde Rus istilasina karsi özgürlük için bin kisilik kadin grubunu topladim. Lenin’in heykelini kadinlarla kirip denize attim. Biz azatligimizi istiyoruz, bagimsizligimizi istiyoruz, diye haykirdik. Simdi meydanin adi Azatlik Meydani oldu.” seklinde konustu.
Prof. Dr. Hanim Halilova, Rus ordusu Bakü’yü isgal ettigi sirada Ankara’nin, Istanbul’un ayaga kalktigini duyunca kendinde büyük bir güç hissettigini ve bes binle kadinla birlikte meydana indigini ifade etti. Prof. Dr. Halilova, “Rus askeri gögsüme silahi dayadiginda ne canimi düsündüm, ne de evlatlarimi. Eyvah Türkiye’yi görmeden ölecegim, dedim. Gözümü kararttim, kosup tankin üzerine çikip bagimsizlik istiyoruz, diye bagirdim.” dedi.
Elçibey’in tavsiyesiyle Türkiye’ye kaçtigini anlatan Prof. Dr. Hanim Halilova, “Ankara’ya geldim, oglumun ev arkadasi olan ögrencilerle birlikte kaldim. O dönem Alparslan Türkes’in danismanligini yaptim. O zamandan beri de Ankara Üniversitesinde ögretim üyesiyim.” diye konustu.
Konferans, Prof. Dr. Hanim Halilova’ya plaket takdim edilmesinin ardindan sona erdi.