Proje KMÜ Mühendislik Fakültesi Gida Mühendisligi Bölüm Baskani Yrd. Doç. Dr. Yalçin Coskuner yürütücülügünde, Malzeme Bilimleri Mühendisligi Bölüm Baskani Doç. Dr. Savas Sönmezoglu ve Ars. Gör. Seçkin Akin arastirmaciliginda yapildi.
Karaman’da Yetisen Elmalarin Kuruma Davranisi Gözlemlendi
Proje kapsaminda Karaman ilinde 2011-2012 yetistirme döneminde hasat edilen Arapkizi, Golden, Granyy Smith ve Starking elma çesitlerinin kuruma davranisi incelendi.
Arastirmada kurutma isleminden önce elmalarin kabuklari soyulup çekirdek evleri çikarildiktan sonra 2 mm, 4 mm ve 6 mm kalinliklarinda dilimlendi ve baska herhangi bir ön islem uygulanmadi. 30°C, 50°C, 70°C ve 90°C’de dört farkli kurutma sicakligi kullanilarak kabugu soyulmus ve çekirdek evi çikarilmis halka seklindeki elma dilimlerinde kuruma davranisi tespit edilmeye çalisildi.
Çalismada Arapkizi, Granny Smith ve Starking çesidi elmalarin kurutulabilen meyve kisimlari karsilastirildiginda yaklasik %83 oraninda kurutulabilir meyve kismina sahip olduklari görülürken, Golden çesidinin bu çesitlere göre yaklasik %3.5 daha az kurutulabilir meyve kismina sahip oldugu gözlendi.
Kurutma Için 90°C Sicaklikta En Az 60 Dakika Gerekli
Arastirmada bütün elma çesitlerinde kuruma davranisi için ortalama 0.15 rutubet düzeyine ulasmak gerektigi saptandi. Bunun için de en düsük kuruma süresi yaklasik 60 dakika, sicaklik 90°C ve dilim kalinligi 2 mm olarak tespit edildi. Arastirmada en uzun kuruma süresi ise Starking elma çesidinde, 6 mm dilim kalinliginda ve 30°C kuruma sicakliginda yaklasik 4500 dakika olarak gözlemlendi.
Kurutma sirasinda dilim kalinligi ve sicaklik degerlerindeki degisimin de izlendigi arastirmada artan sicakligin, kuruma süresini düsürüp kuruma hizinin artmasina neden olurken artan dilim kalinliginin kuruma hizini düsürüp kuruma süresini artirdigi tespit edildi.
Kurutma Sirasindaki Renk Degisimleri Incelendi
Elmanin kimyasal yapisi geregi kabuk soyma, dilimleme ve özellikle kurutma gibi isil islemler altinda rengi kolaylikla istenmeyen kahverengi renge dönüsebildiginden ve elma isleyen tesislerde olumsuz renk degisimlerini önleyebilmek için bir takim islemler gerçeklestirilirken bu proje kapsaminda yapilan elma kurutma islemleri sirasinda renk degisimini önleyici herhangi bir ön islem uygulanmadi. Elmalarin kabuklari soyuldu, dilimlendi ve hizli bir sekilde kurutma sistemine aktarilarak kurutma islemine tabi tutuldu. Dolayisiyla kurutma öncesi ve kurutma sonrasi renk farkliliklari en dogal haliyle incelendi. Toplam renk farkliligi degerleri incelendiginde ise en azdan en çoga dogru Arapkizi, Granny Smith, Starking ve Golden seklinde bir siralamanin oldugu görüldü.
Karaman’daki Elmalarin Dielektriksel Özellikleri
Karaman’da yetistirilen elmalarin farkli kurutma parametrelerinde dielektriksel özelliklerinin de incelendigi arastirmada ürünlerin güvenli islenebilmesi için degisik kosullarda elektriksel özelliklerinin nasil bir degisim gösterdigi saptanmaya çalisildi. Arastirmada en iyi dielektriksel özellik, sabit 30°C kurutma sicakliginda 60 dakika boyunca isil isleme tabi tutulan en az 6 mm kalinliga sahip Granny Smith elma çesidinde görüldü.
“Yas Elma Depolamak Maliyetli”
Proje hakkinda degerlendirmede bulunan Yrd. Doç. Dr. Yalçin Coskuner, soguk hava depolarinin kapasite olarak üretim miktarlarinin altinda kalmasi nedeniyle yas elma saklamanin maliyetli ve uygun kosullar saglanamadiginda riskli oldugunu kaydederek, “Öncelikle Karaman’da yetistirilen elma çesitlerinin kuruma davranisini ögrenmek amaciyla bu projeyi gerçeklestirdik. Elde ettigimiz sonuçlarin, elma kurutma tesisi kurmak isteyen girisimcilere faydali olmasi ve Karaman’da endüstriyel bir kurutma tesisinin kurulmasina katki saglamasi en büyük temennimizdir.” seklinde konustu.