Dünyada biyodizele hizli bir yönelisle birlikte uçaklarda yakit ham maddesi olarak kullanimi konusunda yapilan testlerde basarili sonuçlarin alindigi ketencik bitkisinin, ülkemizde de kolaylikla üretilebilecegi belirtildi.
Selçuk Üniversitesi (SÜ) Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Ögretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Önder, Türkiye'nin bitkisel yemeklik yag üretiminde kendi ihtiyacini karsilayabilecek durumda olmadigini, son yillarda biyodizel elde etme amaciyla ihtiyaç duyulan bitkisel yag talebinin de bu ihtiyaci artirdigini söyledi.
Türkiye'de yag bitkileri olarak ayçiçegi, kanola, soya, aspir, susam, yerfistigi ve hashas üretiminin yapildigini ifade eden Önder, ''Bu bitkilerden elde edilen toplam yag, ihtiyacimizin yaklasik 3'te birini karsilamaktadir. Türkiye'de henüz üretimi yapilmayan ketencik bitkisi ülkemizin yag açigini azaltmada kullanabilecegimiz bitkilerden biri olabilir'' dedi.
Ketencik bitkisinin, içerdigi yüksek miktardaki Omega-3 ve Omega-6 yag asitleri nedeniyle insan sagligi için de önemli olduguna dikkati çeken Önder, bu bitkinin biyodizel elde edilmesinde de kullanilabildigini belirtti.
ILK UÇUS BASARILI!
Önder, yaptigi literatür taramasina göre ketencik yagindan jet yakiti üretilmesi alaninda dünyada önemli çalismalar gerçeklestirildigini vurgulayarak, sunlari kaydetti:
''Japon hava yollari ve ABD hava kuvvetlerinin (USAF) uçak yakiti olarak kerozin (jet yakiti) kullanimini önemli oranda düsürmek ve petrol bagimliligini stratejik seviyede azaltmak amaciyla ketencik üzerinde çalismalar yaptigi biliniyor. 2011 yilinda USAF'a ait bir F-22, yakit deposunda yüzde 50 kerozin ve yüzde 50 ketencik bitkisinden elde edilen yakit karisimiyla basarili bir uçus gerçeklestirdi. USAF bu sayede hem kerozin ihtiyacini yüzde 50 oraninda düsürmüs ve disariya bagimlilik oranini azaltmis olacak, hem de yakit kazanimi açisindan daha çevreci ve ucuz bir çözüm olan ketencik yakitini F-22'lerden baslayarak kullanacaktir.''
Ketencik bitkisinin sadece ABD'de ve Avrupa'nin bazi bölgelerinde sinirli miktarda üretildigini anlatan Önder, Türkiye'de ise henüz bu bitkinin üretiminin yapilmadigini dile getirdi.
"TÜRKIYE'NIN DISA BAGIMLILIGINI AZALTIR"
Önder, ketencigin Türkiye'de üretimine baslanmasinin ekonomik ve stratejik açidan önemli getirileri olacagini, bunun; özellikle akaryakit konusunda disa bagimli olan ülkemizin bagimliligini zaman içinde önemli ölçüde azaltabilecegini söyledi.
Türkiye'de ketencigin yetistirilebilecegi uygun toprak ve iklim kosullarinin oldugunu vurgulayan Önder, ''Literatürde, ketencigin soguga ve kurakliga karsi toleransli oldugu, agir killi topraklar hariç farkli iklim ve toprak yapisina sahip çok degisik alanlarda yetisebilecegi, hastalik ve zararlilara diger kültür bitkilerine göre daha dayanikli oldugu bilgileri mevcut. Çok fazla suya ihtiyaç duymamasi, Orta Anadolu ve Güneydogu Anadolu Bölgesi'nde kislik da yetistirilebilir olmasi, ülkemizde nadas alanlarinin azaltilmasinda önemli bir yere sahip olabilecektir'' diye konustu.
Önder, ketencigin ülkemizde de üretilmeye baslanmasi konusunda adaptasyon çalismalarina zaman geçirilmeden baslanmasi gerektigini sözlerine ekledi.
Haberler