Karamanogullari Beyligi Sempozyumu

Bu konular içerisinde en çok dikkatimizi çekenlerden biri “Karamanogullarinin mensei meselesi oldu. Bilim adamlarina göre Karamanogullarinin atalari Oguz boylarindan biridir. Bu kesin ve üzerinde tartisilmamasi gereken bir husustur. Ancak bu boyun hangisi oldugu hakkinda çesitli rivayetler vardir. Kimilerine göre bu boy Avsar, kimilerine göre Salur kimilerine göre de Begdili’dir.
TarihI kayitlara göre Oguzlar önce Bozoklar ve Üçoklar olmak üzere iki ana kola ayrilmislardir. Bozoklarin basinda Oguz Han’in alti oglundan Gün Han, Ay Han ve Yildiz Han; Üçoklarin basinda ise Gök Han, Dag Han ve Deniz Han bulunmaktadir.
Oguz boylarindan Kayi, Bayat, Alkaevli ve Karaevli boylari Gün Han’a; Yazir, Döger, Dodurga ve Yaparli boylari Ay Han’a; Avsar, Kizik, Begdili ve Karkin da Yildiz Han’a baglidir ve bunlarin hepsi Bozoklar olarak anilmaktadir.
Diger boylardan Bayindir, Beçenek, Çavuldur ve Çepni boylari Gök Han’a; Salur, Eymür, Alayuntlu ve Yüregir boylari Dag Han’a; Igdir, Bügdüz, Yiva ve Kinik ise Deniz Han’a baglidir ve bunlarin tamami da Üçoklar olarak anilmaktadir.
Karamanogullarinin atalari oldugu rivayet edilen Avsar ve Begdili boylari Kizik ve Karkin boylariyla ayni grupta olup ongunlari “Tavsancil”dir. Karamanogullarinin atalari oldugu rivayet edilen diger bir boy olan Salur Boyu ise Eymür, Alayuntlu ve Yüregir boylariyla ayni grupta olup bunlarin da ongunu “Uçkus”tur.
Ongun sembol anlamina gelmektedir ve Oguz boylarinin sembolleri arasinda “Ongun Kusu” yoktur aslinda “Ongun Kusu” diye bir kus da bulunmamaktadir.
Kimilerine göre hepimiz Oguz neslinden geliyoruz boylarin önemi yoktur anlayisi savunulurken kimileri de boylarin önemli oldugunu ve Karamanogullarinin hangi boydan geldiginin mutlaka bulunmasi gerektigini savundular.
Sempozyumda tartisilan konulardan biri de Karaman adinin anlami oldu. Bilindigi üzere Karaman adi “kara” kelimesi ve “-man” ekinin birlesmesiyle olusmustur. Ancak “kara” kelimesi çok farkli anlamlar tasimaktadir. Mesela renk olarak düsünürsek, siyah anlamina gelmektedir. Yön olarak düsünürsek kuzey anlamina gelmektedir. Ya da “kara kis” derken çokluk, asirilik gibi anlamlar kazanmaktadir. “Kara sevda” derken yine ayni anlama sahip olmaktadir. “Gözü kara” derken gözü hiçbir seyi görmeyen, cesur, yürekli gibi farkli anlamlara bürünmektedir. Ayrica kara kelimesi güçlü, kuvvetli anlamina da gelmektedir. Kara kelimesi sadece Karamanogullarinda degil, Karahanlilar Devleti, Karahitaylilar Devleti gibi baska devlet isimlerinde de geçmektedir. Ancak surasi bir gerçektir ki Karaman adinda geçen “kara” kelimesinin hangi anlamda kullanildigi henüz bilinmemektedir.
Ilgimizi çeken hususlardan biri de “Karamanogullari Devleti” tabiri oldu. Alisila geldigi üzere hep “Karamanogullari Beyligi” tabiri kullanilir. Ancak sunu gördük ki Karamanogullari için “devlet” tabirini kullanmak da mümkündür. Çünkü Karamanogullari Beyligi, tarihte devlet olmanin bütün sartlarina sahip olmustur. Hatta altin sikke bile bastirmistir. Dolayisiyla “devlet” tabirini kullanmanin hiçbir mahzuru yoktur.
Sempozyumda bazi bilinmeyenler de ortaya kondu. Mesela Nure Sofi’nin mezari tanitildi, mezarin içler acisi durumunun düzeltilmesi için Mersin Valiligi nezdinde girisimde bulunulmasi gerektigi
vurgulandi. Nure Sofi hakkindaki birtakim asilsiz iddialarin dillendirilmesine bile gerek olmadigi ve bunlarin tamamen asilsiz oldugu dile getirildi.
Hollanda’daki Leiden Üniversitesi Kütüphanesinde Karamanogullari ile Memlukler arasinda yazilmis 31 adet mektubun bulundugu ve bunlarin günümüz Türkçesine aktarilarak ilim âlemine kazandirilacagi ifade edildi ve mektuplar tanitildi.
Karaman’dan Kudüs’e Kubbetüs Sahra’da Hanefi mihrabinda her gün öglen namazindan önce okunmak üzere bir Kuran-i Kerim gönderildigi ifade edildi ki bu da bilinmeyenlerden biriydi.
Ayrica Karamanogullari Devleti siyasi, sosyal, kültürel yönleriyle ele alindi, komsu devlet ve beyliklerle iliskileri üzerinde de duruldu.
Karamanoglu Mehmet Bey’in yayinlamis oldugu Türkçe Fermanina dikkatler çekilerek bu fermanin o dönemde Anadolu’da etkin olan Arap ve Fars kültürünün etkisini kirmak ve Türkçeyi devlet dili yapma anlayisinin temeli oldugu ve basli basina bir çigir açtigi vurgulandi.
Kisacasi Karamanla ve Karamanogullariyla ilgili çok sey konusuldu, tartisildi. Insallah bu bilgi söleniyle ilgili bildiriler kitap haline geldiginde Karaman tarihine önemli bir katki saglayacak ve bu alandaki boslugun az da olsa kapanmasina vesile olacaktir. Bu nedenle böylesine ulvi bir maksada hizmet eden bu sölene katkida bulunan herkesi minnet ve sükranla aniyoruz. 
YORUM EKLE
YORUMLAR
Naz Ayyildiz
Naz Ayyildiz - 1 yıl Önce

karamanoglari sadece yazili oldugu bolgelerde degildir, dogu Anadoluyu,gunay dosu Anadoluya kada uzanir, vede onlarinde "semsiyesinde" Anadolu Turk Asiretlerinde kapsar vede toplamistir..

banner284