Talat Duru’dan Yeni Bir Kitap Daha: Karaman’da Hadimi’ler

İlimizin tarih araştırmacılarından Ahmet Talat Duru, Karaman’da bulunan Hadimileri kitaplaştırdı.

Talat Duru’dan Yeni Bir Kitap Daha: Karaman’da Hadimi’ler
Bugüne kadar Yunus Şeyhliği, Karaman’ın Yakın Tarihteki Kültürü ve Gelenekleri, Belgelerle Yunus Emre, Tarih ve Düşünce Dergisinin yayınladığı “Katran Kazanında Sterilize” kitabının Ahmet Uçar ile beraber hazırlanması ve Karaman tarihi adıyla 5 kitap yayınlayan yazar altınca kitabında Karaman’daki Hadimileri yazdı.
Ahmet Talat Duru “Karaman’da Hadimiler” kitabının girişinde, “Karaman’da ki Hadimiler hakkında bir kitap yazmaya karar verdiğimde bu konuda bilgi edinmek istediğim kitap ve ansiklopedilerin hemen hemen hepsinde doyurucu bir anlatım göremedim. Birbirine benzer yazılar ve kısa notlarla karşılaştırdım. Konumuz Karaman’da Hadimiler olunca şimdiye kadar Karaman hakkında çok az söz edilmiş. Böyle olunca bizde Hadimilerin Karaman’daki varlıklarını incelemeye koyulduk. Senelerdir elimize geçen belgeleri, vakfiyeleri bir dosyada korurken, yazıhaneme Hadimilerden Hüseyin Hesip beyin torunu, Kemal Şeber’in oğlu Avukat Babür Şeber geldi. Elinde Osmanlıca yazılı bir dergi vardı. Babür Bey “bu yazılar dedem Hüseyin Nesip beyin kendi el yazısı ile ömür boyu birikimidir, bu emaneti sana hediye ediyorum” dedi. Ben mecmuayı elime alıp incelediğimde dünyalar benim oldu. Gökte aradığımı yerde bulmuştum. Şikarinin Karamanoğlu tarihinde aynı aileden çıkmıştı. Bir tapu memuru Hadimilerden Enver efendinin kütüphanesini karıştırırken Şikari tarihi gözüne çarpar. Tapucu bu Osmanlıca eseri Konya Halkevine götürerek Cevat Komana teslim eder. Cevat Koman eseri yeni harflere çevirir. Bugün Karamanoğlu tarihinin Şikariden başka anlatabilen başka bir eser yoktur. Şikari tarihi nasıl ki Karamanoğulları tarihine ışık tutuyorsa, sayın Babür Şeber’in bana getirmek lütfunda bulunduğu mecmuasında Hadimilerin yaşamları boyunca yaptıkları evlilikleri, doğumları, ölümleri tarihi ile bir bir dile getirmiştir. Hadimi’den Karaman’a gelmelerini, Cenason’a 30 dönüm elma bahçesi yaptıklarını, Araboğlu camisini baştan aşağı yenilercesine tamir ettirdiklerini, Ketenhane zaviyesini yeni baştan inşa ettiklerini dergisinde bir bir anlatmışlardır. Hüseyin Nesip Bey Nakşibendiye tarikatına mensup iken Konya’ya giderek Mevleviliğe intisap etmiştir. Bundan da dergisinde söz etmiştir. Bu zamana kadar Hadimiler hakkında yazılan eserlerde Karaman’dan pek söz edilmediğini yazmıştık. Aileden topladığımız belgeler neticesinde, yıllarca bu konuya ışık tutabilecek eşsiz bir eser meydana getirdik. Bu eser sayesinde Hadimilerin Karaman’ı yurt edindiklerini belgelerle anlatmış olduk. Bu yapıtımızdaki belge ve vakıfnamelerden ne söz edilmiş nede görülmüştür. Şurayı kesin ve cesaretle söyleyelim ki, bu eserimiz bundan sonra bu konuda çalışanlara ışık tutacağı şüphesizdir” diyor.
Kitabın sonuç bölümündeyse “Hadimizadelere ait on üç adet mezar taşından elde edilen sonuçları şöyle sıralamak mümkündür. Hadimi Hazretlerinin üç adet torunu Karaman’a gelmiştir. Bunlar, El-Hac Hasib Efendi, Mehmet Muhtar Efendi ve Sait Efendi’dir. Bunların torunları “Eren” ve “Şeber” soyadı ile Karaman’da yaşamaktadır. El-Hac Hasib Efendi, Mehmed Muhtar Efendi ve Hüseyin Nesib Bey örneğinde olduğu gibi sülaleden önemli görevlerde bulunanlar olmuştur. İmam Begavi soyundan gelen El-Hac Hasib Efendi Hanımı Zahide Hanım ve Seyyid Hulusi Efendi kızı, Hüseyin Hasib Efendi Hanımı Şerife Hanım örneğinde olduğu gibi Hadimizadeler, döneminin seçkin aile kızları ile evlilik yapmıştır. El-Hac Hasib Efendi’nin torun ve çocukları örneğinde olduğu gibi çocukluk ve gençlik döneminde ölen Hadimizadeler de vardır. Hadimizadelerin mezarlarında mermerin çok kullanılmış olmasına; kitabenin iyi hattat ve hakkak elinden çıkmış olmasına bakarak zengin ve kültürlü bir sülale olduğu görülmektedir. Hadimizadelerin mezar taşları; tipoloji ve süsleme bakımından döneminin İstanbul mezar taşları benzer özellikler taşır. Bu durum da Hadimizadelerin başta İstanbul olmak üzere genelde sanat ve kültür hayatına çok ilgili olduklarını göstermektedir. Hadimizadelerin mezar taşları, 19. yy. Karaman mezar taşlarının değerlendirilmesinde ve çözümlenmesinde örnek mezar taşı grubundadır” deniliyor.

YORUM EKLE
SIRADAKİ HABER

banner284