Halk Sagligi Müdürlügü, soba ve sofben zehirlenmelerine karsi vatandaslari uyaran bir açiklama yapti.
Açiklamada, “Ülkemizde bilgisizlik, yanlis kullanim ve ihmal yüzünden soba, sofben, baca zehirlenmeleri hemen her yil kis aylarinda özellikle alçak basinçli havalarda tehlikeli boyutlara ulasmaktadir. Güneybatidan esen bir rüzgâr olan “lodos” nedeniyle her yil onlarca kisi özellikle sobadan olmak üzere sizan karbon monoksit gazi ile zehirlenmektedir.
Karbon monoksit renksiz, tatsiz, kokusuz, yanici zehirli bir gazdir. Vücuda solunum yolu ile girer ve dogrudan kana geçerek oksijen alimini engeller, zehirlenme ve ölüme neden olur. Havagazi, kömür vb. isitma amaciyla kullanilan her tür soba ve ocakta yanma sirasinda olusur. Karbon monoksit zehirlenmeleri siklikla; kapali ortamlarda açik ocaklar, bacasi çekmeyen soba, sofben, bacasiz gaz sobalarinda yakitin iyi yanmamasi nedeni ile meydana gelir. Karbon monoksitle meydana gelen zehirlenmelerde kisa süre içerisinde tibbi müdahale yapilmazsa, zehirlenmeler ölümle sonuçlanabilir. Karbonmonoksit zehirlenmesinin, mutlaka hastanede tedavi edilmesi gerekmektedir. Saglik Bakanligi’na bagli, ücretsiz aranabilen 114 Zehir Danisma Merkezinin telefon numarasi aranilarak zehirlenmelerde yapilacak ilk yardim hakkinda gerekli bilgi alinabilir” dendi.
Soba ve sofben zehirlenmelerinin belirtileri hakkinda da bilgi veren Müdürlük yetkilileri, “Hafif zehirlenmelerde uyku hali, yorgunluk, halsizlik, bas agrisi, bas dönmesi, bulanti gibi sikayetler görülür. Daha agir zehirlenmelerde bas agrisi siddetlenir. Muhakeme bozuklugu, görme bozuklugu, hizli nabiz, hizli solunum, kan basinci düsmesi, nöbetler ve bayilma ortaya çikabilir. Son asamada solunum yetmezligi ve hizla gelisen ölümcül koma hali görülür. Zehirlenen kisi öncelikle temiz havaya çikarilmalidir. Ayni zamanda ilk yardim ekiplerine de haber vererek en dogru müdahalenin yapilmasi saglanmalidir. Ekipler gelene kadar suni solunum ile hastaya ilk müdahale yapilabilir. Ilk yardim ekipleri, solunumu olmayan ve nabzi alinamayan hastalara temel yasam destegi baslatacaktir. Dokulardaki oksijensizligi gidermek ve kandaki karbon monoksiti temizlemek için de hastalara oksijen verilir. Bunun yani sira gerekli görülmesi halinde hastalara solunum ve dolasim açici ilaçlar verilir. Gerekli durumlarda da kalp masaji yapilir” dendi.
Soba veya kombi zehirlenmelerine karsi alinabilecek önlemler ise söyle;
* Hava durumu düzenli olarak takip edilmeli, özellikle lodoslu havalarda soba veya kombi kullanilmamali.
* Oksijen eksilme sensoru bulunmayan sobalar ve piknik tüplerine takilan isiticilar evlerde ve is yerlerinde kesinlikle kullanilmamali.
* Soba kurulmadan önce baca temizligi yapilmali, fazla dirsek kullanmaktan kaçinilmali. *Dirsek ve boru ekleme yerleri, baca giris agzi hava sizdirmaz olmali.
* Soba kurarken profesyonel destek alinmali, sobalar duvarlardan en az 1-1.5 metre uzak olmali.
* Sobalar günlük temizlenmeli, kaliteli odun ve kömür seçilmeli. Sobanin ve kombinin kurulu oldugu odada yatilmamali; yatmak gerekiyor ise oda ve kombi mutlaka söndürülmeli.
(Haber Merkezi)