Konya Ovasi Projesi (KOP) Bölge Kalkinma Idaresi Baskani Prof. Dr. Mehmet Babaoglu, kuru tarimin yaygin oldugu KOP Bölgesi’nde ‘Dogrudan Ekim’ uygulamasina geçis yapilmasi için alan bazli destekleme programlarina ihtiyaç oldugunu belirterek, sadece ‘Dogrudan Ekim Sistemi’nin özel bir destekleme programi ile Konya, Karaman, Aksaray ve Nigde’den olusan KOP Bölgesi genelinde yayginlastirilmasi durumunda yillik yaklasik 900 milyon metreküp su tasarrufuna ulasilabilecegine ve bitkisel üretime verimin de artacagina dikkat çekti. Yagisi yetersiz olan bölgelerde bu sistemin çok önemli oldugunu vurgulayan Babaoglu, yönteme geçilmesi ile birlikte hem topraklarin kurtulacagina hem de su kaynaklarinin daha sürdürülebilir olacagina vurgu yapti.
Tarimin yeni tasarruf modeli olan “Münavebe’de Dogrudan Ekim Sistemi”ni yerinde incelemek için Cihanbeyli ilçesinde bir tarlayi ziyaret eden KOP Idaresi Baskani Babaoglu, Konya Teknokent Yönetim Kurulu Baskani ve Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Tahillar ve Yemeklik Baklagiller Ana Bilim Dali ögretim üyesi Prof. Dr. Prof. Dr. Bayram Sade, Endüstri Bitkileri Ana Bilim Dali Baskani ayni zamanda Bio-Yakitlar Uygulama Arastirma Merkezi Müdürü ve Türkiye Aspir Dernegi Baskani Prof. Dr. Fikret Akin Erdem, Tarla Bitkileri Bölümü Tahillar ve Yemeklik Baklagiller Ana Bilim Dali ögretim üyesi Prof. Dr. Süleyman Soylu, Bitki Koruma Bölümü ögretim üyesi Prof Dr. Nuh Poyraz, Tarim Makineleri Bölümü, Tarim Makineleri Ana Bilim Dali Ögretim üyesi Prof. Dr. Hüseyin Ögüt, Bitki Besleme Bölümü Uzmani Doç. Dr. Mehmet Zengin, Yrd. Doç. Dr. Mehmet Sahin, Konya Gida Tarim ve Hayvancilik Il Müdürü Seyfettin Baydar, Bahri Dagdas Uluslararasi Tarimsal Arastirma Enstitü Müdürü Fatih Özdemir, Konya Büyüksehir Belediyesi Tarim Sube Müdürü Rasit Turan, Ulusal Hububat Konseyi Yönetim Kurulu Baskani Mustafa Yilmazkart, Konya Ziraat Mühendisleri Odasi Baskani Celil Çalis, , Tarim Kredi Kooperatifleri Konya Bölge Müdürü Ismail Ezgin ile birlikte saha incelemesi yapti.
“Yillik Su Tasarrufu 3 Mavi Tünel’e esit”
Gida Tarim ve Hayvancilik Bakanligi'nin çok dar kapsamda uyguladigi ve bir takim desteklemeler içeren Çevre Amaçli Tarim Arazilerini Koruma (ÇATAK) Programinin revize edilerek KOP Bölgesi’ne has yeni bir uygulama ile yayginlastirilmasi için KOP Eylem Plani'nda bir program önerildigini ifade eden Baskan Babaoglu, ‘Münavebe’de Dogrudan Ekim’ modelinin istenilen seviyede yayginlastirilmasi halinde yillik 300 milyon metreküp su tasiyacak olan Mavi Tünel projesinin 3 kati bir tasarrufu beraberinde getirecegine belirterek; “KOP Illeri için yillik toplam 700 milyon TL civarinda tarimsal destekleme yapilmaktadir. Bu desteklerin yaklasik 185 milyon TL'si mazot, gübre ve toprak analiz destegidir. Bunun yerine model olarak KOP gibi kurak bölgelerde baslatilacak ve mevcut desteklemeleri de dikkate alacak sekilde gelistirilecek tek bir dogrudan ekim destekleme programi düsünülebilir” dedi.
“Münavebe’de Dogrudan Ekim”le daha tasarruflu rekabetçi bir üretim saglanarak Bölge geneline yayginlastirilmasiyla yillik 745 milyon TL ekstra kazanç elde edilebilecegine vurgu yapan Babaoglu, “Bu sistemle maddi olarak degeri ölçülemeyecek yer alti ve yerüstü su kaynaklarinin kaybi azalacak, sürdürülebilirlik saglanmis olacak, topraklarin organik maddesi ve verimliligi artacak, su tutma kapasiteleri artacaktir. Bu nedenle
Bölge'de ‘Dogrudan Ekim’ yapilacak alanlarda dekar basina destek verilerek model bir programin baslatilmasi bu bölge için gerekli hatta zaruridir” diye konustu.
“Nadas yerine Münavebe’de Dogrudan Ekim”
Ayni zamanda KOP Bölge Kalkinma Idaresi Danismani da olan Prof. Dr. Bayram Sade ise KOP Bölgesi genelinde 1 milyon hektara yakin nadas alani bulundugunu ama etkin bir nadas yapilamadigi için bu alanlarda su tutulamadigi gibi topragin islenmesi sonucu toprak yapisinin bozulduguna ve erozyona ugradigina dikkat çekti. Dogrudan ekimle birlikte nadas alanlarinin da daralabilecegini ifade eden Prof. Dr. Sade, bölge için biran önce bir destekleme programi olusturulmasi gerektigini ve zaman içinde suyu az yagislari yetersiz tüm Orta Anadolu Bölgesi'ne bu projenin yayginlastirilmasinin Türk Tarimi adina çok önemli bir konu oldugunun altini çizdi.
Nadasin amacindan çiktigini ve topraga zarar verir hale geldigini belirten Prof. Dr. Sade, “Bu durumda bizim topragi islemeden anizi yerinde tutarak onun koruyucu etkisinden faydalanmamiz ve suyu tutmamiz lazim ve topraktaki organik madde miktarini artirmamiz lazim. Artik ekim dikim yapacagimiz alanlarimiz sinirlandi, yeni alanlar olusturamiyoruz. O zaman Türkiye genelindeki 4 – 4,5 milyon hektar ile KOP Bölgesi genelindeki 1 milyon hektarlik nadas alaninin yeni tekniklerle üretime yeniden kazandirilmasi ülkemize çok önemli potansiyel olacak. ‘Dogrudan Ekim’ ile topraklarimizdaki organik madde orani yükselecek, ikincisi ise su tüketimi düsük olan Aspir bitkisi ekilecek. Ülkemizde petrolden sonra cari açiga sebep olan en yüksek döviz ödedigimiz yagin ihracatini azaltacak bitki olmasi. Bu konuda hazirlanmakta olan KOP Eylem plani ile olusacak firsatlar bu konuda önemli bir ekonomik potansiyel olusturacaktir” seklinde konustu.
Türk Tariminin Akil insanlari topragi bilim ile bulusturmada kararli
Konya Gida Tarim ve Hayvancilik Il Müdürü Seyfettin Baydar, halk arasinda ‘Dogrudan Ekim, Aniza Ekim veya Azaltilmis Toprak Isleme’ gibi isimler alan toprak isleme yönteminin Konya ve KOP Bölgesi genelinde hizla yayginlastirilmasi için çalismalarin devam ettigini söyleyerek “Dogrudan Ekim” yönteminin klasik ekime göre esdeger verim sagladigini hatta ekim-dikim maliyetlerini düsürdügü için verimliligi ve karliligi artirdigi da söylenebilir” dedi.
Gezdikleri tarim alanlarinda karsilastiklari manzaranin sevindirici oldugunu ifade eden Bahri Dagdas Uluslararasi Tarimsal Arastirma Enstitü Müdürü Fatih Özdemir, yapilan arastirmalara göre ‘Dogrudan Ekim’in basarili olmasi için üç faktörün bir arada olmasi gerektigini belirtti. Bunlardan ilk ve olmazsa olmazinin tarlada aniz birakma olduguna vurgu yapan Özdemir; “Aniz birakmanin anlami da toprak yüzeyindeki nemin kaybinin önlenmesi, toprak yüzeyinde gölge tabakasi olusturmasi ve yüzey rüzgar erozyonunun engellenmesi seklindedir. Ikinci faktör uygun tarimsal alet ve ekipman seçimidir. Üçüncüsü ise minimum oranda toprak isleme. Münavebede olan tarlada hububat sonrasi Aspir ekilmis olmasi da tarla sahibinin bilinçli bir üretici oldugunu göstermektedir” seklinde konustu.
Ulusal Hububat Konseyi Yönetim Kurulu Baskani Mustafa Yilmazkart ise sürdürülebilir tarim için devletin ve üreticilerin üzerlerine ayri ayri görevler düstügünü belirterek sözlerini söyle sürdürdü; “Devletin ana görevi haksiz rekabetin önüne geçmesi, üretici ve tüketiciyi korumaktir. Çiftçimiz ise Türk tariminin dünya tarimi ile rekabet edebilmesi için isin basinda modern tarim alet ve uygulamalarina geçmeli, topragi bilim ile bulusturmalidir.”
Dogrudan aniza ekim yapilan arazi incelemesinde, ekimi gerçeklestirilen Aspir bitkisinin çok saglikli bir gelisim gösterdigi ve toprakta nemin mevcut oldugu dikkatlerden kaçmadi. Bölge için hayati önem tasiyan ‘Münavebe’de Dogrudan Ekim’ çalismalarin saha incelemesinin ardindan hep birlikte hatira fotografi çektirildi.
Kaynak: KOP Bölge Idaresi Basin ve Halkla Iliskiler Koordinatörlügü